Maakt u gebruik van algoritmes in uw bedrijfsvoering of softwareoplossingen? Dan wilt u deze beschermen, zeker als het algoritme vertrouwelijke informatie bevat. Dan rijst de vraag, is dat überhaupt mogelijk? En zo ja, via welke weg? In deze blog een overzicht van de (on)mogelijkheden.
Wat is een algoritme?
Laten we allereerst eens kijken naar de definitie zelf. Een algoritme bestaat uit een precieze beschrijving van instructiesets of regels die gebruikt wordt om problemen op te lossen. Het systeem houdt continu rekening met mogelijke gebeurtenissen en past zich hier gaandeweg ook op aan.
Algoritmes worden bijvoorbeeld ingezet bij zoekmachines. Op basis van zoekgeschiedenis en voorkeuren toont de zoekmachine de voor u relevante resultaten.
Een algoritme is niet iets wat u graag uit handen geeft. Maar welke juridische mogelijkheden heeft u? We gaan de meeste logische opties voor u langs en bespreken de (on)mogelijkheden.
Optie 1: bescherming via het auteursrecht
Het lijkt het meest logisch om een algoritme te beschermen via het auteursrecht. Om als werk onder auteursrechtelijke bescherming te vallen, moet er volgens de Auteurswet sprake te zijn van:
een eigen en oorspronkelijk karakter;
een persoonlijke stempel van de maker; en
zintuiglijke waarneembaarheid.
Software kan onder auteursrechtelijke bescherming vallen. Het gaat dan om de uitdrukkingswijzen van een computerprogramma en het voorbereidend ontwerpmateriaal. Dit kan later namelijk tot reproductie van of tot het computerprogramma zelf leiden.
Let op!
Functionaliteit, waaronder de werking van algoritmes, is in beginsel uitgesloten van bescherming door het auteursrecht. Het gaat bij functionaliteit om bruikbaarheid en het achterliggende doel van een product of activiteit.
Met betrekking tot functionaliteit is het nu eenmaal zo dat programma’s bepaalde eigenschappen nodig hebben om te functioneren. Hiervoor is auteursrechtelijke bescherming dus niet mogelijk. Zo voorkomt men dat er een ‘monopolie’ ontstaat op ideeën.
Optie 2: bescherming via een octrooi
Octrooien verbieden anderen een technische uitvinding na te maken, te verkopen, of er iets anders bedrijfsmatigs mee te doen. De Rijksoctrooiwet 1995 en het Europees Octrooiverdrag sluiten ‘software als zodanig’ uit van octrooiering.
Er is nog wel een beschermingsmogelijkheid onder het octrooisysteem wanneer de software bijdraagt tot een ‘technisch effect’. Er moet dan sprake zijn van een technische oplossing voor een technisch probleem. Denk aan algoritmen voor het doorzoeken van een harde schijf of het comprimeren van data.
Er gelden drie materiële eisen:
nieuwheid;
inventiviteit; en
industriële toepasbaarheid.
Na goedkeuring van de aanvraag op een octrooi, kent deze een beschermingsduur van 20 jaar.
Optie 3: bescherming als bedrijfsgeheim
De Wet bescherming bedrijfsgeheimen biedt extra mogelijkheden om uw opgedane en ontwikkelde informatie (zoals algoritmes) te beschermen. Bijvoorbeeld wanneer bescherming van informatie niet in aanmerking komt voor bescherming via de auteursrechtelijke weg of via bestaande intellectuele eigendomsrechten.
Met een bedrijfsgeheim wordt bedrijfsinformatie en/of knowhow bedoeld (art. 1 Wbb) die:
niet algemeen bekend of gemakkelijk toegankelijk is;
handelswaarde heeft doordat de informatie geheimgehouden wordt; en
geheim wordt gehouden doordat er redelijke maatregelen zijn getroffen.
Algoritmes kunnen als een bedrijfsgeheim worden aangemerkt en daardoor beschermd zijn. Om uw algoritmes als bedrijfsgeheim te beschermen, kunt u verschillende maatregelen treffen. Denk aan:
Werken op ‘need-to-know’-basis. Dit houdt in dat medewerkers slechts toegang krijgen tot de bedrijfsgeheimen waar ze strikt gezien toegang tot mogen hebben.
Een non-disclosure agreement (NDA) sluiten. Dit is een overeenkomst of verklaring met derden, waarin staat dat zij bedrijfsgeheimen niet naar buiten mogen brengen. Wanneer zij dit wel doen, moeten ze schadevergoeding of een boete betalen.
Een concurrentiebeding opstellen. Hierin staat wanneer een derde met de onderneming mag concurreren.
Niet bepaald waterdicht
De hiervoor genoemde bescherming beperkt zich tot het onrechtmatig verkrijgen, gebruiken en openbaar maken van bedrijfsgeheimen. Van inbreuk is geen sprake als het bedrijfsgeheim door eigen ontdekking of door reverse engineering is verkregen. Dit geldt ook als iemand kennis neemt van het geheim door eerlijke handelspraktijken.
Daarnaast mogen klokkenluiders en journalisten vanuit hun rol soms geheimen openbaren. Vrijheid van meningsuiting speelt hierin een belangrijke rol.
Uw algoritme(s) beschermen?
Dit is niet zo eenvoudig als u zou willen. Laat u goed adviseren over de mogelijkheden voor uw bedrijf. Uiteraard staan onze ICT-juristen voor u klaar om u daarbij te helpen. Neem contact met ons op via 010 2290 646.
Ontvang onze blogs in uw mailbox
Wilt u onze blogs gewoon in uw mailbox ontvangen? Meldt u zich dan aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief.