Wat is auteursrecht op software?
De juridische bescherming van software is traditioneel een van de belangrijkste onderwerpen op het gebied van ICT-recht.
Wanneer wordt mijn software beschermd? Van wie is software die in opdracht van een klant is gemaakt? Hoe kan ik eigenaar van software worden? Veelvoorkomende vragen die een antwoord vinden in het auteursrecht.
De Auteurswet biedt door middel van het auteursrecht bescherming aan de rechthebbende van software. De auteursrechtelijke bescherming bestaat onder meer op de ‘bron- en doelcode’ van een programma, die de mogelijkheid bieden het programma te produceren of reproduceren.
De bescherming geldt in beginsel niet op functionaliteit, programmeertaal en indeling van gegevensbestanden.
Het auteursrecht is “het uitsluitend recht van de maker van een werk, of van zijn rechtverkrijgenden, om dit werk openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens beperkingen die bij de wet worden gesteld” (artikel 1 Aw). Dit recht biedt de rechthebbende de mogelijkheid om op te treden tegen inbreuk. Bijvoorbeeld door schadevergoeding of winstafdracht te vorderen.
Wanneer wordt software beschermd door de Auteurswet?
De drempel voor het verkrijgen van bescherming onder het auteursrecht ligt laag. Het auteursrecht op een ‘werk’ ontstaat door de schepping ervan.
Er zijn geen formele vereisten, zoals een aanvraag of registratie, om als rechthebbende in aanmerking te komen. Het vermelden van een copyright-teken op het werk is dan ook geen vereiste. Auteursrecht op software ontstaat door het maken van de regels code.
De software hoeft niet afgerond te zijn of zelfs maar te werken om bescherming te genieten. Wat wel van belang is, is het oorspronkelijkheidscriterium. Oftewel een schepping van creatieve aard, die het resultaat is van menselijke arbeid.
Kan auteursrecht vervallen?
Ja, dat kan zeker. Auteursrecht vervalt door verloop van zeventig jaren, te rekenen van de eerste januari van het jaar, volgende op het sterfjaar van de maker.
Wie is de eigenaar van de software?
Het auteursrecht komt toe aan de maker van het werk. Onder de maker wordt degene verstaan die de ‘geestelijke schepping’ van het werk tot stand heeft gebracht en niet degene die het zogenoemde ‘stoffelijk exemplaar’ heeft vervaardigd.
Een belangrijke uitzondering hierop vormt software dat in dienst van een werkgever wordt gemaakt. In dat geval wordt de werkgever als de maker van de software gezien. Bij opdrachtgeverschap geldt deze uitzondering niet. Dan blijft de maker de eigenaar van de software, tenzij overdracht van de auteursrechten plaatsvindt.
HOE KAN IK SOFTWARE DIE NIET DOOR MIJZELF IS GEMAAKT RECHTMATIG GEBRUIKEN?
De maker of rechthebbende van auteursrechten kan zijn rechten aan derden exploiteren door onder meer overdracht en verstrekking van gebruiksrechten (licentieverstrekking).
Overdracht
Auteursrecht is vatbaar voor gehele of gedeeltelijke overdracht. Door overdracht gaat het auteursrecht over op een nieuwe rechthebbende. Voor de levering van het auteursrecht op een werk geldt het vereiste van een ‘daartoe bestemde akte’.
In de praktijk bestaat in veel verhoudingen een grote behoefte aan overdracht door de maker of rechthebbende aan een andere partij. Menigmaal wordt echter de overdracht door middel van de voorgeschreven akte over het hoofd gezien of nagelaten.
Met name valt te denken aan de overeenkomst van opdrachtgever met een opdrachtnemer, de stageovereenkomst met een stagiair, de managementovereenkomst met bestuurder(s) of samenwerkingsovereenkomsten (joint-venture).
Licentieverstrekking
De exploitatie van software vindt in de praktijk doorgaans plaats op basis van de verstrekking van een licentie (gebruiksrecht). De licentie is dan gebaseerd op een overeenkomst tussen licentiegever en licentienemer en onder de voorwaarden van die overeenkomst, waaronder de verplichting tot betaling van een licentieprijs.
Let op! Rechten van maker na overdracht…
Er zijn ook zogenaamde persoonlijkheidsrechten. Dit zijn rechten die de maker ook behoudt na een overdracht van het auteursrecht. Ten dele kan van die rechten wel afstand worden gedaan, zoals van het recht tot vermelding als maker op het werk.
Er kan echter geen afstand worden gedaan van het recht van de maker om zich te verzetten tegen elke misvorming, verminking of andere aantasting van het werk, die nadelig kan zijn voor de eer of de naam van de maker of zijn waarde in deze hoedanigheid.
Heeft u een geschil over auteursrecht?
Maakt iemand inbreuk op het auteursrecht op uw software? Of heeft u een geschil over het eigenaarschap van software? Wij helpen u graag verder. Neem contact op met een van onze ICT-juristen via 010 2290 646. Wilt u liever een ICT-jurist die u met alle ICT-zaken bijstaat. Ook daar kan Legalz u bij helpen!