Het komt vaker voor dan je denkt: leveranciers die zonder contract voor hun klant werken. In alle enthousiasme wordt vast gestart met de uitvoering van een IT-project, zonder dat er een overeenkomst is opgesteld of ondertekend. Dit lijkt pragmatisch, maar kan de nodige (juridische) risico’s met zich meebrengen…..
IT-projecten in de dagelijkse praktijk
Een veelgehoorde uitspraak uit de praktijk klinkt als volgt: “we hebben met de leverancier sinds de start van het project nog geen contract.”
Dit is een echo van een probleem dat vaker voorkomt. Een afnemer wil in zee gaan met een leverancier. Er bestaat wel degelijk de behoefte om contractuele afspraken te maken, maar men wil ook alvast van start gaan. Soms ligt er al een concept contract of is er een aanvang genomen met de onderhandeling, maar het komt ook voor dat er door tijdsdruk nog geen contractuele documenten tussen partijen zijn gedeeld. Op basis van vertrouwen begint de leverancier dan met het verrichten van werkzaamheden voor de afnemende partij en factureert deze ook.
Lekker pragmatisch? Of vragen om moeilijkheden?
Daarvoor kijken we eerst naar de wettelijke voorwaarden voor de totstandkoming van een overeenkomst.
Hoe komt een overeenkomst tot stand?
Uit het Burgerlijk Wetboek (artikel 6:217 BW) volgt dat een overeenkomst tot stand komt door een aanbod en de aanvaarding daarvan. Een aanbod kan een contract zijn, maar bijvoorbeeld ook een offerte of prijsopgave.
De aanvaarding van dit aanbod is vormvrij (uitzonderingen daargelaten). Een overeenkomst kan dus zowel mondeling als schriftelijk tot stand komen, per e-mail of whatsapp. In sommige gevallen kan een overeenkomst zelfs stilzwijgend tot stand komen. Een handtekening is aldus geen vereiste en is voor het sluiten van een overeenkomst niet altijd nodig.
Let op!
Voor contracten met consumenten gelden doorgaans strengere regels.
Problematisch: project in uitvoering zonder contract
Als een afnemer ervoor kiest om een leverancier alvast te laten starten met de werkzaamheden, dan wordt dit veelal gezien als een aanvaarding van het aanbod. Starten met de uitvoering van de werkzaamheden is voor de wet namelijk een duidelijk bewijs van het bestaan en rondkomen van de overeenkomst. In dat geval is er dus een overeenkomst tot stand gekomen, zonder dat er een schriftelijk, ondertekend contract ligt waarop kan worden teruggevallen voor wat betreft de inhoud.
Mogelijk heeft de afnemer daarmee ook (stilzwijgend) de algemene voorwaarden van de leverancier geaccepteerd.
Problematisch.
Zeker als de afnemer nog steeds met het idee leeft dat er nog wél een contract opgesteld en ondertekend gaat worden. De uitvoering geschiedt mogelijk al onder voorwaarden en prijzen van de leverancier en de afnemer heeft zijn eigen eisen en voorwaarden niet zwart-op-wit gezet.
Bewijs van een overeenkomst?
Het komt geregeld voor dat er tussen partijen een geschil ontstaat met betrekking tot het bestaan en de inhoud van een overeenkomst. Dit geschil wordt vervolgens aan de rechter voorgelegd. Als de ene partij stelt dat een overeenkomst is gesloten en de andere partij betwist dit, dan moet de partij die zich op de overeenkomst wil beroepen het bestaan en de inhoud van de overeenkomst bewijzen.
De hoofdregel is immers dat de partij die een bepaald rechtsgevolg van een stelling wil inroepen, bewijs daartoe dient te leveren. Door de rechter zal worden gekeken naar de concrete bewijzen van het ontstaan van de overeenkomst, zoals een concept dat al is verstuurd of een (mondeling) akkoord bevonden offerte. Ook zal de rechter kijken naar alle communicatie die tussen beide partijen heeft plaatsgevonden en in hoeverre de uitvoering al heeft plaatsgevonden en of er al een factuur is betaald.
Al met al is het argument ‘er is geen getekend contract en dus geen overeenkomst’ in veel gevallen niet toereikend…
Meer weten over het opstellen van IT-contract?
Lees dan deze artikelen:
• De 5 grootste valkuilen van IT-contracten
• 7 onmisbare topics die vaak ontbreken in ICT-contracten
• Checklist softwarecontracten beoordelen
Blijf op de hoogte!
Zeker weten dat u niks mist? Abonneert u zich dan op onze maandelijkse nieuwsbrief en ontvang onze blogs automatisch in uw inbox.