Komt een klant of leverancier de overeenkomst niet na? Dan kan het voor u als wederpartij mogelijk zijn om het contract te ontbinden. Dat mag echter niet zomaar. U heeft te maken met wettelijke regelingen en afspraken die zijn vastgelegd in de overeenkomst of algemene voorwaarden. In deze blog bespreken we hoe het ontbinden van een overeenkomst in de praktijk verloopt.
Wat zegt de wet over ontbinding van een contract?
In artikel 6:265 van het Burgerlijk Wetboek staat het volgende:
Ontbinding
Iedere tekortkoming van een partij in de nakoming van een van haar verbintenissen geeft aan de wederpartij de bevoegdheid om de overeenkomst geheel of gedeeltelijk te ontbinden, tenzij de tekortkoming, gezien haar bijzondere aard of geringe betekenis, deze ontbinding met haar gevolgen niet rechtvaardigt.
Voor zover nakoming niet blijvend of tijdelijk onmogelijk is, ontstaat de bevoegdheid tot ontbinding pas, wanneer de schuldenaar in verzuim is.
Een belangrijk element, is dat een contract pas ontbonden kan worden als er sprake is van tekortschieten door een van de partijen. Hiervan is sprake als een contractspartij de afspraken uit de overeenkomst niet nakomt. Bijvoorbeeld door te laat te betalen of door de opdracht slecht uit te voeren.
Let op!
De tekortkoming moet dusdanig substantieel zijn, dat het een ontbinding rechtvaardigt.
Daarnaast mag een contract pas ontbonden worden als de contractspartij ‘in verzuim’ is of als nakoming ‘blijvend’ (of soms tijdelijk) onmogelijk is. Bijvoorbeeld bij het overschrijden van een fatale termijn bij de ontwikkeling van software.
In verzuim
Als een nakoming van de overeenkomst nog wel mogelijk is, dan moet de tekortschietende partij de mogelijkheid krijgen om de overeenkomst alsnog na te komen.
Om dit te bewerkstellingen, verstuurt u een schriftelijke ingebrekestelling naar de wederpartij. Hierin geeft u duidelijk aan wát er hersteld of gedaan moet worden en binnen welke (redelijke!) termijn dit moet gebeuren.
Als de schuldenaar ook na de gestelde termijn de overeenkomst niet nakomt, dan is hij in verzuim. Op dat moment kunt u overgaan tot het ontbinden van het contract.
Ontbinding in de praktijk
Het ontbinden van een contract hoeft niet via de rechter te verlopen.
Is de tekortschietende partij in verzuim?
Dan is het versturen van een schriftelijk bericht over de ontbinding in principe voldoende.
Is de tekortschietende partij het niet eens met de ontbinding?
Dan kan een gang naar de rechtbank alsnog noodzakelijk zijn.
De overeenkomst eindigt op het moment van ontbinding. Er is dus geen sprake van terugwerkende kracht. Dit betekent dat de ontbinding niet terugwerkt tot het moment van contractsluiting. Oftewel facturen die al betaald zijn en prestaties die al verricht zijn voor de ontbinding, blijven van kracht.
Er bestaat op grond van de wet wel een ongedaanmakingsverplichting bij ontbinding.
“Voor partijen ontstaat een verbintenis tot ongedaanmaking van de reeds door hen ontvangen prestaties,” aldus 6:271 BW.
In de praktijk houdt dit in dat de prestaties van beide kanten moeten worden teruggedraaid. Zo dienen reeds gedane betalingen te worden terugbetaald en producten worden teruggegeven. Als ongedaanmaking niet mogelijk is - als een product bijvoorbeeld is gebruikt of bij de levering van een dienst - dan dient de waarde terugbetaald te worden.
Ontbinding zelf regelen
De wettelijke regeling omtrent ontbinding is van regelend recht. In uw eigen algemene voorwaarden of in de overeenkomst die u opstelt, kunt u dan ook zelf afspraken maken over ontbinding van een contract.
Zo kunt u duidelijk maken wanneer er sprake is van een tekortkoming en van verzuim. U kunt bijvoorbeeld overeenkomen dat er in bepaalde omstandigheden verzuim intreedt zonder dat een ingebrekestelling nodig is.
Ook kunt u afspraken maken over de ingebrekestelling. Zo kunt u onder meer de minimale termijn voor ingebrekestelling zelf regelen of bepalen dat een ingebrekestelling (in sommige gevallen) niet noodzakelijk is.
Het is ook mogelijk om het recht op ontbinding in zijn geheel of gedeeltelijk uit te sluiten.
Let wel op!
De afspraken moeten naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid worden gemaakt, anders houden ze geen stand bij de rechter.
Meer weten over het versturen van een ingebrekestelling?
Lees dan onze blogs:
Blijf op de hoogte!
Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van ICT Recht? Meldt u zich dan nu aan voor de maandelijkse nieuwsbrief van Legalz.