Een interessante zaak! Een gebruiker en softwareleverancier komen niet tot een oplossing om fouten in de software te herstellen. De gebruiker besluit vervolgens zélf tot foutherstel over te gaan. Hoe? Door de broncode te reconstrueren, oftewel door het decompileren van software. De leverancier ziet dit als inbreuk op zijn auteursrecht en spant een zaak aan. Diverse rechters buigen zich erover, tot aan het Hof van Justitie van de Europese Unie aan toe. De uitkomst? Die leest u in deze blog.
Wat is het decompileren van software?
Software wordt geprogrammeerd in broncode. Vervolgens wordt die broncode omgezet naar objectcode, zodat de computer het kan lezen. Dit proces wordt de code compileren genoemd.
Decompileren is het omgekeerde proces.
Dus het reconstrueren van de broncode aan de hand van de objectcode. Door de objectcode te decompileren krijg je niet precies de oorspronkelijke broncode, maar wel een code die erop lijkt. Deze code wordt de quasibroncode genoemd.
De gebruiker van software heeft meestal slechts de objectcode. De broncode blijft bij de ontwikkelaar, tenzij er afspraken zijn gemaakt over de afgifte van de broncode.
Wil een gebruiker zelf fouten herstellen?
Dan heeft hij vaak de broncode nodig. De vraag is in hoeverre een gebruiker de objectcode mag decompileren om zo problemen op te lossen.
De softwareleverancier in deze zaak vindt in ieder geval van niet.
Waar gaat deze zaak eigenlijk over?
Softwareleverancier vs. gebruiker
Een Belgische softwareleverancier heeft op verzoek van een instelling uit België verschillende toepassingen ontwikkeld. Het gaat om standaardsoftware met op maat gemaakte aanpassingen. Voor het gebruik heeft de instelling een licentie gekregen.
Op een gegeven moment ontstaan er verschillende problemen met de software. De partijen komen samen niet tot een oplossing voor de problemen. Daarop laat de Belgische instelling een derde partij de software decompileren, om zo de fouten in de software te herstellen.
De leverancier noemt dit auteursrechtinbreuk. De Belgische rechter zegt van niet.
In hoger beroep oordeelt het Belgische Hof dat het niet weet of er wel of geen sprake is van inbreuk onder de Europese Softwarerichtlijn.
Er worden vragen gesteld aan het Hof van Justitie van de Europese Unie…
De Europese Softwarerichtlijn en de uitspraak van het Europese Hof
Het Hof van Justitie van de Europese Unie stelt vast dat decompileren een handeling is waarbij software (gedeeltelijk) wordt gereproduceerd en vertaald. Daar is op grond van artikel 4 van de Softwarerichtlijn in principe toestemming voor nodig van de rechthebbende.
In artikel 5 en 6 van de Softwarerichtlijn zijn echter uitzonderingen opgenomen.
Artikel 5 gaat over uitzonderingen in het kader van reproductie- en wijzigingshandelingen. Voor deze handelingen is geen toestemming nodig, als deze voor de gebruiker noodzakelijk zijn om de software te kunnen gebruiken voor het beoogde doel. Bijvoorbeeld om fouten te verbeteren. In dit artikel staat decompileren niet specifiek genoemd.
Artikel 6 noemt wel uitdrukkelijk decompileren. Decompileren zonder toestemming van de rechthebbende is onder bepaalde voorwaarden toegestaan om de compatibiliteit met andere software tot stand te brengen. In dit artikel wordt alleen weer niet gesproken over foutherstel.
Het Hof oordeelt dat artikel 5 geldt: decompileren moet noodzakelijk zijn om de software te kunnen gebruiken voor het beoogde doel, waaronder foutherstel.
Noodzakelijk wil volgens het Hof zeggen dat de gebruiker slechts mag decompileren als de broncode niet contractueel of wettelijk beschikbaar voor hem is.
Is deze wel beschikbaar?
Dan is decompileren niet noodzakelijk.
Daarnaast moet het echt alleen gaan om foutherstel. Het resultaat van het decompileren mag niet worden gebruikt voor andere doeleinden. Dus bijvoorbeeld niet worden verspreid of worden gebruikt om andere (concurrerende) software mee te ontwikkelen.
Let op!
Het Hof bepaalt nog iets belangrijks. Volgens het Hof mag niet iedere mogelijkheid van de gebruiker om fouten te herstellen via decompileren in een overeenkomst worden uitgesloten. Wel kunnen partijen afspraken maken over de wijze waarop dit mag plaatsvinden.
Afspraken maken over decompileren van software?
Zoals u heeft kunnen lezen, mag een gebruiker software decompileren als dit noodzakelijk is om fouten te herstellen. Wilt u hierover duidelijke afspraken maken in overeenkomsten? Onze ICT-juristen staat voor u klaar. Bel of mail ons via 010 2290 646 of contact@legalz.nl.nl.
Zeker weten dat u niks mist?
Meldt u zich dan nu aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief en ontvang onze blogs automatisch in uw mailbox.